Các ví dụ về việc sử dụng giấy phép CC

adminquantri - June 8, 2010

Creative Commons (Cộng đồng Sáng tạo) mong muốn tạo thuận lợi cho mọi người trong cả việc đề nghị cung cấp lẫn việc tìm kiếm các tác phẩm sẵn có dùng cho mục đích đồng sáng tạo. Dưới đây là một số ví dụ về các trường hợp đồng sáng tạo mà chúng tôi dự tính.

Các nhà làm phim và nhiếp ảnh gia.

Jill là một nhiếp ảnh gia bắt đầu có tên tuổi, cô đã công bố các ảnh tư liệu của mình trên mạng. Cô muốn người sử dụng phải trả tiền cho việc sao chép các bức ảnh của cô từ một thời điểm nào đó. Nhưng hiện tại cô đang cố gắng xây dựng danh tiếng cho mình, cô muốn mọi người sao chép các tác phẩm của cô càng nhiều càng tốt. Trong số các bức ảnh được yêu thích của cô có các bức ảnh đen trắng hùng vĩ về các tòa nhà chọc trời.

Jack đang làm một cuốn phim kỹ thuật số về thành phố New York bằng máy tính cá nhân mới tại nhà. Anh muốn đưa vào phim các bức ảnh tĩnh về tòa Cao ốc Empire State, nhưng anh quên không chụp một bức ảnh nào khi còn ở New York. Anh tìm ảnh “Cao ốc Empire State “ trên Internet và thấy một số website, trong đó một số trang có các bức ảnh này. Nhưng anh không chắc là các bức ảnh đó có được bảo vệ bản quyền hay không. Anh sử dụng các phương tiện tìm kiếm giúp anh tìm được các tư liệu không có thông báo về bản quyền trên tư liệu. Nhưng anh biết ngay cả khi không có thông báo về bản quyền thì các tư liệu đó vẫn có thể được bảo vệ bản quyền. Anh lo ngại rằng việc sử dụng các tư liệu anh tìm thấy trên mạng và công bố bộ phim của anh lên mạng, những người đã chụp các bức ảnh đó khi xem phim sẽ rất bất bình và kiện anh.

Creative Commons muốn tạo điều kiện dễ dàng hơn cho Jack và Jill tìm thấy nhau trên mạng và thiết lập sự đồng sáng tạo mà cả hai đều tìm kiếm. Chúng tôi xây dựng một ứng dụng web mà Jill có thể sử dụng để tạo ra một tài liệu (được hiểu chính xác là “giấy phép”) tuyên bố cho bất cứ người nào có thể sao chép các bức ảnh của cô với điều kiện cô ghi nhận cô với tư cách là nhiếp ảnh gia. Các điều khoản cấp phép sẽ “đọc được bằng máy”. Tức là, các ứng dụng máy tính như phương tiện tìm kiếm cho phép xác định cách thức cấp phép sử dụng các bức ảnh của Jill. Vì vậy, Jack có thể tìm kiếm các bức ảnh về Cao ốc Empire State được phép sử dụng mà Giấy phép CC cho phép được sao chép và đăng tải trên Web. Anh sẽ tìm thấy các bức ảnh của Jill và biết rằng anh được cô cho phép sử dụng các bức ảnh này trong bộ phim của anh.


Học giả và giáo viên

Giáo sư Issac là giáo sư vật lý của một trường đại học danh tiếng. Ông đã viết xong một tài liệu mới có một số biểu đồ màu. Ông hy vọng các biểu đồ sẽ giúp các sinh viên vật lý hiểu các ý tưởng mới về các định luật nhiệt động lực đã khiến ông trở nên nổi tiếng những năm về trước. Ông không muốn nhận khoản tiền nào cho việc sử dụng các biểu đồ cũng không cần mình được ghi nhận. Ông chỉ muốn đóng góp cho kho tàng tri thức vật lí trên cơ sở sự nghiệp thành công mà ông đã gây dựng.

Cô Newton là một giáo viên vật lý đang xây dựng giáo án cho buổi giảng đầu tiên. Cô muốn các sinh viên của mình hứng thú với môn vật lý bằng cách giúp họ thiết lập một website về sự phát triển mấu chốt về vật lí trong những thập kỉ qua. Các sinh viên muốn đưa vào các đoạn trích dẫn và biểu đồ từ các bài viết về vật lý mà họ tìm thấy trên mạng. Cô Newton băn khoăn không biết sẽ nói với sinh viên thế nào. Cô biết các đề tài này có thể có bản quyền kể cả khi không có thông báo về vấn đề này. Sinh viên có thể liên hệ với các tác giả để được cho phép sao chép các đề tài, nhưng họ không còn thời gian để nhập vào các website khi tham gia cuộc thi tầm cỡ quốc gia.

Creative Commons hy vọng giúp cho Giáo sư Issac bỏ các rào cản bảo vệ bản quyền tự động áp dụng cho các bài viết của ông để hiến tặng cho đông đảo công chúng. Các sinh viên của cô Newton sẽ có thể tra cứu các bài viết về vật lí hiến tặng cộng đồng và để thấy rằng họ có thể sao chép các biểu đồ của giáo sư Issac- và các biểu đồ do họ sửa đổi – vào website của mình mà không cần sự cho phép cụ thể nào từ người khác.


Một số trường hợp nữa

Gus đang xây dựng một website; Marie là một nghệ sĩ vẽ tranh bằng phương tiện kỹ thuật số. Earl chỉ đạo một dàn nhạc cộng đồng; Andrea vừa hoàn tất phần nhạc cho buổi hòa nhạc trong buổi hòa nhạc đầu tiên. Jamie đang viết một cuốn sách về cướp biển; Lisa đã công bố các bức ảnh về đồ chế tác xứ Norse. Robert đang làm video về leo núi; Mickey đang ghi âm CD đầu tiên. Creative Commons muốn thúc đẩy các liên kết sáng tạo tiềm năng này. Chúng tôi giúp cho chủ sở hữu quyền tác giả những người không muốn thực hiện tất cả các rào cản do luật bản quyền cũng như muốn phổ biến các tác phẩm của họ tới đông đảo công chứng mà không bị cản trở, hoặc cấp phép sử dụng tác phẩm của họ dưới các điều khoản cho phép sao chép và tái sử dụng một cách sáng tạo với một số điều kiện nhất định. Và chúng tôi giúp những người muốn sao chép và tái sử dụng tìm thấy các tác phẩm bằng việc tạo ra vùng cho phép cộng đồng sử dụng và các điều khoản dưới dạng “đọc được bằng máy” (và do đó rất dễ tìm kiếm) và dễ hiểu.

Tình huống có thể xảy ra trong thực tế từ các tác giả tiềm năng này

Thi sỹ Thu Hà đã sáng tác tập thơ rất hay có nhan đề “Tình yêu” và chị đã đề nghị cung cấp theo Giấy phép CC – Ghi nhận đóng góp Phi thương mại vào tháng 1 năm 2010. Đến tháng 2 năm 2010, nhạc sỹ Phan Hoài tra trên mạng thấy tập thơ “Tình yêu” hay quá và ông đã phổ nhạc tập thơ này với tiêu đề “Mãi mãi yêu”. Như vậy tập hợp bản nhạc “Mãi mãi yêu” được ghi Lời: Thu Hà, Nhạc: Phan Hoài. Sau đó Ban nhạc Cây đàn bầu Việt Nam dàn dựng và biểu diễn một Show “Mãi mãi yêu” cho cộng đồng mà không bán vé. Trong Show này có ghi : Thơ Thu Hà, Nhạc Phan Hoài, Biểu diễn: Ban nhạc Cây đàn bầu Việt Nam, đây chính là các đồng tác giả của Show diễn. Do Nhà Thơ, Nhạc sỹ và Ban nhạc đồng cảm nên Show diễn rất thành công và thu hút được chú ý của công chúng do hiện tượng “cộng hưởng” giữa các đồng tác giả. Lúc này ông bầu Nhạy Bén thấy show diễn hay quá và có ý định tổ chức bán vé để kinh doanh. Nhưng nếu kinh doanh là trái với Giấy phép CC, vậy phải làm thế nào? Trong trường hợp này ông bầu phải xin phép và trả tiền quyền tác giả cho các đồng tác giả và trả cát xê cho ban nhạc biểu diễn theo đúng Luật SHTT.

Dịch có bổ sung từ “http://wiki.creativecommons.org/License_Examples

                                                                                            D&N International