Xây dựng nhãn hiệu cho doanh nghiệp – Bước 01: Lựa chọn nhãn hiệu
Một câu hỏi mà khách hàng thường hỏi Người đại diện sở hữu công nghiệp là “làm thế nào để chúng tôi tạo dựng một nhãn hiệu tốt trên thị trường?”. Để trả lời câu hỏi này, phần dưới đây gợi ý một quy trình xây dựng một nhãn hiệu trên thị trường dễ hiểu và dễ thực hiện.
Việc lựa chọn một nhãn hiệu mạnh, có khả năng được bảo hộ được là bước quan trọng nhất cho sự thành công của một nhãn hiệu. Theo mức độ mạnh giảm dần, nhãn hiệu được phân thành các nhóm như sau:
Nhóm 1 | Hư cấu: nhãn hiệu là từ tự tạo, không có nghĩa (ví dụ VINATABA, BITI’S) |
Nhóm 2 | Từ tuỳ ý: nhãn hiệu là từ có nghĩa nhưng không có mối quan hệ với hàng hoá, chủ nhãn hiệu có thể tuỳ ý lựa chọn (ví dụ TRUNG NGUYÊN cho cà phê, QUỐC TẾ cho dịch vụ tư vấn luật) |
Nhóm 3 | Gợi ý: nhãn hiệu gợi ý đến chất lượng của hàng hoá (ví dụ CÁ HEO cho đồ bơi, BẠC HÀ MÁT LẠNH dùng cho kẹo cao su, AN LẠC cho dịch vụ bất động sản) |
Nhóm 4 | Mô tả – nhãn hiệu mô tả các đặc tính của hàng hoá (ví dụ HẢO HẠNG, thơm ngon) |
Mô tả về địa lý (ví dụ THÁI NGUYÊN, HẢI DƯƠNG)
Tên họ phổ thông (ví dụ TRẦN, NGUYỄN)Nhóm 5Tên gọi của hàng hoá (ví dụ BÁNH ĐẬU XANH cho bánh đậu xanh, SOFTWARE cho chương trình máy tính)
Để một nhãn hiệu được bảo hộ thì nhãn hiệu phải có tính phân biệt, nghĩa là không gây nhầm lẫn cho khách hàng về chủ nhãn hiệu. Các loại nhãn hiệu nêu trong bảng trên được sắp xếp theo tính phân biệt giảm dần. Cụ thể là nhóm 1 có tính phân biệt cao nhất và nhóm 5 không có tính phân biệt.
Các nhãn hiệu hư cấu và từ tuỳ ý (Nhóm 1 và 2) có khả năng bảo hộ cao nhất vì nguy cơ chúng xung đột với các nhãn hiệu khác là tương đối thấp. Vì vậy, nếu có thể bạn nên cân nhắc lựa chọn một nhãn hiệu tự tạo hay từ tuỳ ý do chúng có khả năng được bảo hộ cao và nguy cơ vi phạm nhãn hiệu đã có trên thị trường thấp. Tuy nhiên trong nhóm này cần tránh các nhãn hiệu là các chữ số, chữ cái đơn giản, các từ không có khả năng phát âm như một từ ngữ. Các dấu hiệu này chỉ được bảo hộ khi chúng được sử dụng và thừa nhận rộng rãi, tức là bản thân chúng có tính phân biệt sau một quá trình sử dụng.
Xét về mặt quảng cáo, các chuyên gia quảng cáo mong muốn nhãn hiệu phải nói lên sản phẩm là gì, chúng dùng để làm gì. Tuy nhiên, các nhãn hiệu loại này có tính mô tả do đó khả năng được bảo hộ thấp. Để cân bằng các đòi hỏi về việc quảng cáo và khả năng bảo hộ, nhãn hiệu gợi ý (nhóm III) là giải pháp dung hoà. Nhãn hiệu gợi ý (nhóm III) khó bảo hộ hơn so với nhãn hiệu hư cấu và nhãn hiệu tuỳ ý (nhóm I, II) nhưng chúng vẫn có thể được Cục SHTT coi là có tính phân biệt.
Khi chọn nhãn hiệu cần phải tránh rơi vào trường hợp nhãn hiệu mô tả (nhóm IV). Nhãn hiệu mô tả không được bảo hộ trừ khi nó chứng tỏ một cách đặc biệt về tính phân biệt như nhãn hiệu được sử dụng và được thừa nhận rộng rãi chẳng hạn. Nhãn hiệu mô tả địa lý (như Thái Nguyên, Hải Dương) cũng cần phải tránh vì chúng được coi là không có tính phân biệt.
Tên gọi chung của sản phẩm không được bảo hộ như là một nhãn hiệu cho hàng hoá được chỉ định là hàng hoá có tên gọi chung này trong mọi trường hợp. Không một ai có quyền ngăn cấm người khác sử dụng tên gọi chung này.
Ngoài việc xác định một nhãn hiệu có khả năng bảo hộ hay không và có nguy cơ xung đột về mặt luật pháp với các nhãn hiệu khác hay không. Các nhãn hiệu tốt cần phải được kiểm tra bằng các thử nghiệm sau:
- Khả năng nhớ được: Nhãn hiệu có dễ nhớ không? Nhãn hiệu có quá dài hoặc quá phức tạp đến mức khó nhớ không?
- Khả năng đọc được: Nhãn hiệu có dễ đọc không? đặc biệt khi bạn chỉ nhìn vào nhãn hiệu in.
- Liên tưởng: Các từ trong nhãn hiệu có liên tưởng hoặc nghĩa xấu không, các từ này có nghĩa gây khó chịu khi dịch sang tiếng nước ngoài không? Hay các từ này liên tưởng đến sản phẩm một cách tích cực?
Tóm lại đặc tính quan trọng nhất của một nhãn hiệu tốt là có tính phân biệt, các tính chất sau như khả năng nhớ, khả năng đọc v.v. để tạo thuận lợi cho việc phổ biến nhãn hiệu trên thị trường. Việc bạn lựa chọn một nhãn hiệu tốt là một bước tiên dài trong việc xây dựng một nhãn hiệu, một tài sản quan trọng của doanh nghiệp.
D&N International